හම්බන්තොට වරාය විකිණීම හා රාජ්‍ය දේපොළ පෞද්ගලීකරණය

ආණ්ඩුව හම්බන්තොට වරාය කුණුකොල්ලයට විකුණා තිබෙන බව පැහැදිලිය. පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව හම්බන්තොට වරාය ඉදිකිරීමට කටයුතු කළේ අනාගත අවශ්‍යතාවන් පිළිබඳ මනා අධ්‍යයනයකින් පසුවය.

මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව වරාය ඉදිකිරීමෙන් පසු එය සංවර්ධනය කිරීමටද අදාළ වැඩපිළිවෙළක් සකස් කර තිබිණි. නමුත් 2015 වසරේ පැවැති ජනාධිපතිවරණයෙන් පසු නව ආණ්ඩුවක පත්වීම හේතුවෙන් පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව සමයේ ක්‍රියාත්මක කිරීමට නියමිතව තිබූ සැලසුම ක්‍රියාවට නැංවීමට නොහැකි විය.

වරාය චීනයේ චයිනා මර්චන්ට් සමාගමට ලබාදීමේදී ඉඩම්වල හෝ වරායේ වටිනාකම සත්‍යය ලෙස තක්සේරු කර එය බදු දෙනවා වෙනුවට කර ආණ්ඩුව පවසන්නේ වරාය ඉදිකිරීමට ලබාගත් ණය මුදල පියවීම සඳහා වරාය බදු දීමය.

නමුත් ණය පියවීම සඳහා චීන රජය සමග එකඟතාවකට පැමිණි බව ආණ්ඩුව කිසිදු තැනක හෝ සඳහන් කර නොමැත. මෙම මුදල් මහා භාණ්ඩාගාරය වෙත පැවැරීමට තීරණය කර ඇති බවද සඳහන් කර තිබේ.

ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවට තිබූ වටිනාම සම්පතක් විකුණා ලැබෙන මුදල් ආණ්ඩුවේ එදිනෙදා නාස්තිකාර වියදම් පියවා ගැනීමටත්, ආණ්ඩුවේ ඇමතිවරුන්ගේ වාහන, නිවාස හා වෙනත් දීමනා වෙනුවෙන් වැය කිරීමටත් වැඩි අවස්ථාවක් තිබේ. මේ අතර මාධ්‍ය මගින් වාර්තා වූයේ පළාත් සභා මන්ත්‍රීන් වෙනුවෙන් තවත් රුපියල් 75,000ක දීමනාවක් රජය මාසිකව ගෙවීමට තීරණය කර ඇති බවයි.

ණය බරින් මිරිකෙන ආර්ථිකයක් තිබේ නම් ආණ්ඩුව මේ ආකාරයට පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීන් හා පළාත් සභා මන්ත්‍රීන් වෙනුවෙන් මුදල් වියදම් කරන්නේ ඇයිදැයි යන්න ගැටලුවක් පවතී. එක් අතකට ආණ්ඩුව ඇති විරෝධය මගහරවා ගැනීම වෙනුවෙන් මන්ත්‍රීවරුන්ට අල්ලස් ලබාදී ඔවුන් ආණ්ඩුව දිශාවට එක්කර ගැනීමට දරනු ලබන ප්‍රයත්නයක්ද වනු ඇත.

මුදල් නොමැති නම් මෙම වැඩපිළිවෙළ සඳහා ආණ්ඩුව රාජ්‍ය සම්පත් හෝ විකුණා මුදල් ලබාගත යුතුය. එහි පළමු අදියර වූයේ හම්බන්තොට වරාය චීනයට පැවරීමට ගත් ක්‍රියාමාර්ගයයි.

හම්බන්තොට වරාය සඳහා ලබාගත් ණය පියවීම 2036 වසර තෙක් ගෙවිය යුතුය. හම්බන්තොට වරාය සංවර්ධනය කළානම්, ලබාගත් ණය එයින්ම ගෙවීමට අවස්ථාවක් තිබිණි. අනෙක් අතින් වරාය චීනයට පැවරීම හරහා ණය මුදල අඩු නොවන්නේ නම් තවදුරටත් ශ්‍රී ලංකාවේ ණය බර වැඩිවීම පමණක් සිදුවනු ඇත.

එමෙන්ම කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කළ වාර්තාවේ සඳහන් කරුණු හා ගිවිසුමේ සඳහන් කරුණු අතර පැහැදිලි වෙනසක් තිබේ. කැබිනට් වාර්තාවේ සඳහන් වූ කරුණු ගිවිසුමට ඇතුළත් නොවී ඇත. ඒ හරහා ආණ්ඩුව චීන රජය පමණක් නොව කැබිනට් මණ්ඩලයද නොමග යවා ඇත. අනෙක් අතින් වෘත්තීය සමිති ඇතුළුව සමස්ත ජනතාව නොමග යවා ඇත.

නොබැඳි විදේශ ප්‍රතිපත්තියක සිටි ශ්‍රී ලංකාව චීනය සමග හෝ ඉන්දියාව සමග සම්බන්ධතා පැවැත්වීම පිළිබඳ අපට ගැටලුවක් නොමැත. අපට ඇත්තේ මෙම රටවල් සමග ගිවිසුම් ඇතිකර ගැනීමේදී ශ්‍රී ලංකාවට උචිත වන ආකාරයෙන් ගිවිසුම් ඇතිකර ගැනීමකින් තොරව විවිධ රටවල් හා පුද්ගලයන්ට අවශ්‍ය පරිදි ඔවුන්ව සතුටු කිරීමට තාවකාලික ගිවිසුම්වලට පැමිණීමය.

කේ.පී. සිං නමැති ඉන්දීය දේශපාලන විචරකයෙකු මෙන්ම, රාජ්‍ය සේවයේ සිටි ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරියෙකු  පවසා තිබුණේ ශ්‍රී ලංකාව හම්බන්තොට වරාය  චීනයට දීමට පොරොන්දු වූ විට ත්‍රිකුණාමලයේ තෙල් ටැංකි ඉන්දියාවට ලබාදීමට පොරොන්දු වූ බවයි. ඉන් පැහැදිලි වන්නේ චීනය හා ඉන්දියාව අතර පවතින දේශපාලන බල අරගලයේ කොටස්කරුවෙකු බවට ශ්‍රී ලංකාව පත්ව ඇති බවයි. චීනය හා ඉන්දියාවේ ගැටලුවට මැදිහත්ව සිටි අපට අවසානයේදී සිදුව ඇත්තේ රටක් ලෙස ආපස්සට යෑමටය.

මේ අතර හම්බන්තොට වරාය පෞද්ගලීකරණය කිරීමට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නඩුවක් විභාග වෙමින් පවතී. නඩුවක් තිබෙන අවස්ථාවක හම්බන්තොට වරාය පෞද්ගලීකරණය කිරීම සඳහා ගිවිසුම්ගත වූයේ කෙසේද යන්න ගැටලුවකි. ඒ අනුව මෙම ගිවිසුම් ගත වීම නීත්‍යනුකූල නොවේ.

රටක අණපනත් මගින් පෞද්ගලීකරණය කිරීමට නොහැකි ලෙස සඳහන් වන නාවික ගමනාගමන ක්‍ෂේත්‍රයද වත්මන් ආණ්ඩුව පෞද්ගලීකරණය කර තිබේ. ඒ අනුව මෙම ගිවිසුම්ගත වීම රටේ පවත්නා නීතියට පටහැණිය.

එමෙන්ම රටේ කම්කරු නීතිය අනුව රටක දේපොළක හිමිකාරීත්වය වෙනස් වන්නේ නම්, ඒ සඳහා කම්කරු අමාත්‍යාංශයේ අනුමැතිය අවශ්‍ය බවට දන්වා තිබේ. වරාය චීනයට පැවැරීමත් සමග එහි කම්කරුවන්ගේ අයිතිය පිළිබඳ අමාත්‍යාංශය බැහැර වන අතර, ඔවුන්ගේ පාලනය චීන සමාගම විසින් සිදුකරනු ඇත. ඒ අනුව ඉදිරියේදී චීන සමාගමට අවශ්‍ය පරිදි සේවකයන් හැසිරවීම සිදුවනු ඇත. එමෙන්ම ඔවුන්ට අවශ්‍ය නම්, සේවකයන් වරාය රාජකාරියෙන්ද ඉවත් කරනු ඇත.

හම්බන්තොට වරාය විකිණීමෙන් ආණ්ඩුව මෙරට විදේශයන්ට විකිණීම සිදුකර තිබේ. ඒ අනුව ඉදිරියේදී බොහෝ ජාතික සම්පත්වල හිමිකාරීත්වය ශ්‍රී ලංකාවට අහිමිවෙනු ඇත. අග්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පවසන්නේ මත්තල ගුවන් තොටුපොළ ඉදිරියේදී සංවර්ධනය කරන බවයි. ඒ අනුව විදේශීය පාලනයට යටත් වන රටේ ඊළඟ සම්පත බවට මත්තල පත්වනු ඇත.